Belastingvoordelen in Nederland: Feiten en fabels over belastingparadijs
De nieuwe Nederlandse serie Nemesis, die vanaf volgende maand op Disney+ te zien zal zijn, werpt een licht op belastingontwijking en fraude in de top van Nederland. Dit roept de vraag op: is Nederland echt een belastingparadijs?
Het is begrijpelijk dat de gemiddelde burger niet meteen aan Nederland denkt als belastingparadijs, vooral niet wanneer ze hun salarisstrookje bekijken en zien hoeveel er naar de Belastingdienst gaat. Toch werd Nederland in 2022 door het Tax Justice Network genoemd als een van de 20 grootste belastingparadijzen ter wereld, zelfs boven bekende belastingparadijzen zoals de Kaaimaneilanden en Cyprus.
Werkgelegenheid
De reputatie van Nederland als belastingparadijs komt voornamelijk door de belastingregels voor buitenlandse bedrijven. Nederland wil buitenlandse bedrijven aantrekken om zo werkgelegenheid te stimuleren en het imago van het land te verbeteren. Hoewel dit gunstig kan zijn voor de economie, zijn organisaties zoals Oxfam Novib tegen dit beleid. Zij beweren dat Nederland, samen met andere landen, belastingontwijking in arme landen faciliteert, wat de armoede in stand houdt.
In 2022 probeerde staatssecretaris Van Rij van Financiën te ontkennen dat Nederland een belastingparadijs is. Hij benadrukte dat Nederland voldoet aan internationale regels voor transparantie en samenwerking, wat volgens hem betekent dat Nederland geen belastingparadijs is. Echter, hij gaf ook toe dat het Nederlandse belastingstelsel wordt gebruikt door bedrijven om belasting te ontwijken, iets wat het kabinet als onwenselijk beschouwt.
Gunstige belastingregels
Of het wenselijk is of niet, Nederland blijft aantrekkelijk voor buitenlandse bedrijven vanwege het gunstige belastingklimaat. Nederland heeft belastingafspraken met tientallen landen, waardoor bedrijven geen dubbele belasting hoeven te betalen. Dit stelt bedrijven in staat om winsten op een gunstige manier te verplaatsen en minder belasting te betalen.
Nederland hanteert ook de ‘deelnemingsvrijstelling’, waardoor bedrijven geen belasting hoeven te betalen over de winst van hun buitenlandse dochterondernemingen. Zolang het Nederlandse bedrijf minimaal 5 procent van de aandelen in het buitenlandse bedrijf bezit, wordt deze winst niet twee keer belast. Dit maakt Nederland aantrekkelijk voor grote internationale bedrijven, aangezien ze hun winst zonder extra belasting naar Nederland kunnen halen.
Speciale afspraken
Daarnaast kunnen bedrijven in Nederland speciale afspraken maken met de Belastingdienst, de zogeheten ‘rulings’, waarbij ze vooraf bepalen hoeveel belasting ze moeten betalen. Dit biedt bedrijven zekerheid en kan leiden tot lagere belastingen.
Veel internationale bedrijven vestigen zich ook in Nederland vanwege de toegang tot de Europese markt en de stabiele regelgeving. Nederland biedt belastingvoordelen voor bedrijven die zaken doen in de EU, waardoor het een ideale locatie is voor hoofdkantoren van internationale bedrijven.
Wel of geen belastingparadijs?
De discussie over of Nederland een belastingparadijs is, blijft voortduren. Hoewel organisaties zoals het Tax Justice Network dat beweren, betekent dit niet per se dat Nederland officieel als belastingparadijs wordt beschouwd. Er bestaat geen eenduidige definitie van wat een belastingparadijs precies is.
Of Nederland als belastingparadijs wordt beschouwd, hangt af van het perspectief. Voor de gemiddelde belastingbetaler is Nederland wellicht vooral een paradijs voor de Belastingdienst, terwijl grote bedrijven juist profiteren van het gunstige belastingklimaat.
De nieuwe Nederlandse serie Nemesis zal vanaf 16 oktober te zien zijn op Disney+. Volgende week: hoe brievenbusfirma’s miljoenen verdienen met een kamerplant.