Utrecht Burgemeester dringt aan op actie voor zorg voor verwarde personen na dodelijke steekpartijen
Utrecht’s Burgemeester Sharon Dijksma heeft de Nederlandse regering opgeroepen om dringend actie te ondernemen om adequate zorg te bieden aan mensen met verstoord gedrag na twee fatale incidenten in de regio. Ze bekritiseerde de vertraging in oplossingen en benadrukte dat de overheid moet handelen voordat er meer levens verloren gaan. “Het is slechts een kwestie van wachten op het volgende slachtoffer,” aldus Dijksma.
In de afgelopen maand vonden twee sterfgevallen plaats in Dijksma’s regio. In Den Dolder werd een 76-jarige vrouw dodelijk gestoken door een patiënt van de psychiatrische instelling Fivoor. Kort daarna werd een 11-jarig meisje, Sohani, gedood bij een steekpartij in Nieuwegein. “Dit zijn tragische gebeurtenissen die een diepe impact hebben,” zei Dijksma.
Ondanks jarenlange aandacht voor het probleem, betoogde Dijksma dat de Nederlandse regering er niet in is geslaagd effectieve oplossingen te vinden voor mensen met verstoord gedrag. “Dit onderwerp staat al jaren op de politieke agenda met veel energie, maar er zijn maar heel weinig oplossingen gevonden,” zei ze. Dijksma sprak niet alleen namens Utrecht, maar ook namens naburige gemeenten zoals Zeist en Nieuwegein, waar ze groeiende bezorgdheid uitte over de aanpak van deze situaties.
Inspecties voeren onderzoek uit naar fatale incidenten
Drie inspecties, waaronder het Nederlandse Ministerie van Justitie en Veiligheid, voeren brede onderzoeken uit naar ernstige, fatale incidenten waarbij mensen met verstoord gedrag de dader of verdachte waren. Deze onderzoeken werden aangestuurd door de dood van de 11-jarige Sohani in Nieuwegein, die werd doodgestoken door Hamza L., een man die eerder was veroordeeld voor gewelddadige misdrijven. Verschillende meldingen waren gedaan over zijn gedrag voordat de steekpartij plaatsvond.
Burgemeester Dijksma benadrukte het kernprobleem: het gebrek aan adequate zorgfaciliteiten voor mensen met verstoord gedrag. “Er zijn gewoon niet genoeg plaatsen, en hoewel er veel onderzoeken worden uitgevoerd, is het slechts een kwestie van wachten op het volgende slachtoffer,” zei ze. “Hoeveel Sohanis zijn er nodig voordat de regering actie onderneemt?”
Terwijl de onderzoeken doorgaan, benadrukte Dijksma dat ze vaak tot dezelfde conclusies leiden. “We weten wat het resultaat zal zijn. We hebben het eerder gezien,” zei ze. Sinds het onderzoek naar de moord op Els Borst in 2015 door de Hoekstra Commissie, zijn er verschillende onderzoeken uitgevoerd naar gewelddadige incidenten met mensen met verstoord gedrag. Ondanks aanbevelingen, zoals betere gegevensuitwisseling tussen politie, justitie en geestelijke gezondheidsinstellingen, blijven incidenten van dodelijk geweld door geesteszieke personen voortduren. Dijksma wees erop: “Het is altijd hetzelfde resultaat.”
Bezorgdheid groeit over gebrek aan zorgfaciliteiten
Bijvoorbeeld, een rapport uit 2017 benadrukte het gebrek aan toezicht op Philip O., een crimineel die al meer dan tien jaar bekend was bij de autoriteiten maar nog steeds in staat was om een moord te plegen. Op dezelfde manier concludeerde het Ministerie van Justitie en Veiligheid vorig jaar na een dodelijke steekpartij in Den Haag dat de autoriteiten onvoldoende grip hadden op mensen met verstoord gedrag.
Rein Jan Hoekstra, die het onderzoek naar de moord op Els Borst leidde, uitte frustratie over de voortdurende mislukkingen. “Erkennen het parlement en de regering dat dit een vitaal probleem is? Dat het een kwestie van leven en dood is?” zei Hoekstra, na weer een tragisch incident.
Dijksma meldde dat ze mensen op straat in Utrecht zag rondzwerven en zich afvroeg of ze de juiste zorg kregen. “Sommigen van hen hebben een combinatie van zorg en beperking nodig,” zei ze. “Voor sommige individuen is het gewoon niet veilig voor hen om alleen in de samenleving te zijn. Ze hebben gespecialiseerde zorg nodig onder toezicht.”
